اگر شما هم جزء سرمایه‌گذاران بازار فارکس یا ارزهای دیجیتال باشید، احتمالا نام الگوی سر و شانه معکوس را شنیده اید؛ الگویی که می‌تواند در تعیین زمان تغییر روند نزولی یک دارایی به شما کمک کند.
این الگوی نمودار، بخشی از تجزیه و تحلیل فنی است که بر مطالعه الگوهای اخیر قیمت برای پیش‌بینی تحرکات آتی بازار، متکی است. روش‌هایی مانند این، نه تنها برای معامله‌گرانی که به دنبال کسب سود سریع هستند، بلکه به سرمایه‌گذارانی که به دنبال رشد دارایی‌های بلند مدت هستند نیز کمک می‌کند. اگر می‌خواهید اطلاعات دقیق‌تری از این الگو به دست آورید، پیشنهاد می‌کنیم مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
الگوی سر و شانه معکوس چیست؟
الگوی Inverse Head And Shoulder یا سر و شانه معکوس، که «سر و شانه پایین» نیز نامیده می‌شود، نشان‌دهنده‌ی یک نقطه خستگی احتمالی در بازار است، جایی که معامله‌گران می‌توانند به دنبال فرصت‌های خرید باشند، زیرا بازار نقطه پایینی (کف قیمت) را ایجاد کرده و شروع به صعود می‌کند.
الگوی معکوس سر و شانه از سه فرورفتگی تشکیل شده است که دو فرورفتگی خارجی از نظر ارتفاع نزدیک به هم هستند و ناحیه میانی عمیق‌تر از هر دوی آنها است. یک الگوی معکوس سر و شانه زمانی شکل می‌گیرد که قیمت دارایی به یک سطح پایین سقوط می‌کند، سپس افزایش می‌یابد، برای دومین بار کاهش می‌یابد، اما این بار سقوط شدیدتر از اولین بار است. قیمت دوباره افزایش می‌یابد و برای آخرین بار کاهش پیدا می‌کند.
مشخصات یک الگوی سر و شانه معکوس
تصویر زیر پنج ویژگی یک الگوی معکوس سر و شانه را نشان می‌دهد. این ویژگی‌ها به ترتیب وقوع عبارتند از: روند نزولی، شانه اول، خط گردن، سر و شانه دوم.
الگوی معکوس سر و شانه‌ها با روند نزولی آغاز می‌شود. این آغازگر حرکت گسترده به سمت پایین است که در نهایت منجر به فرسودگی و برگشت بیشتر با خروج فروشندگان و افزایش خریداران می‌شود. این روند نزولی با حمایت جزئی مواجه می‌شود، که اولین شانه را تشکیل می‌دهد. با شروع حرکت بیشتر بازار، مقاومت قوی از بین می‌رود و روند نزولی از سر گرفته می‌شود. این سطح مقاومت چیزی را ایجاد می‌کند که خط گردن نامیده می‌شود.
پس از آن که بازار به پایین‌ترین سطح خود رسید، حمایتی قوی پیدا می‌کند که سر الگو را تشکیل می‌دهد. بازار بار دیگر در خط گردن مقاومت می‌کند و شانه دوم را تشکیل می‌دهد. در این مرحله سر و شانه‌های معکوس، درحال شکل گرفتن است اما الگوی آن هنوز تأیید نشده است.
یکی از حوزه‌هایی که بسیاری از معامله‌گران در آن اشتباه می‌کنند، این است که فکر می‌کنند این الگو به محض شکل‌گیری شانه دوم، تأیید می‌شود. اگرچه الگو در این مرحله شروع به شکل‌گیری می‌کند، اما تا زمانی که بازار، بالای خط گردن بسته نشود، تأیید نمی‌شود.
الگو در کدام بازه زمانی تایید می‌شود؟
تایید الگوی سر و شانه معکوس به بازه زمانی که بهترین مقاومت را در برابر خط گردن رعایت می‌کند، بستگی دارد. مثالی که به زودی به آن می‌پردازیم یک سر و شانه معکوس را نشان می‌دهد که در نمودار ۴ ساعته شکل گرفته است. از این رو، ما باید ۴ ساعت نزدیک خط گردن را ببینیم. تصویر زیر نقطه تأیید الگو را نشان می‌دهد.
توجه کنید که چگونه بازار درحال حاضر مجددا بالای خط گردن معامله می‌شود. این تصویر شکست و بسته شدن الگوی معکوس سر و شانه‌ها را تأیید می‌کند و همچنین نشان دهنده یک فرصت شکست است.
توجه داشته باشید که شکست خط گردن فقط به صورت بستن قیمت، ثابت می‌شود. بنابراین اگر الگو بر روی نمودار ۴ ساعته شکل می‌گیرد، باید ۴ ساعت صبر کنید تا بالای خط گردن بسته شود تا تبدیل به یک الگوی قابل معامله شود.
الگوی سر و شانه معکوس در عمل
اکنون که درک خوبی از ویژگی‌های تشکیل دهنده سر و شانه معکوس دارید، بیایید ببینیم این الگو در نمودار قیمت چگونه به نظر می‌رسد.
نمودار AUDUSD بالا الگوی معکوس سر و شانه‌ها را نشان می‌دهد که در بازه زمانی ۴ ساعته شکل گرفته است. این الگو دارای سر و گردن شفاف و همچنین دو شانه است. همانطور که می‌بینید، شانه اول نسبت به شانه دوم دارای شیب تندتری به سمت خط گردن است که البته اشکالی هم ندارد. در واقع اغلب این الگوها کاملا متقارن نیستند. حدس بزنید که بر اساس نمودار بالا، سر و شانه‌های معکوس در چه مرحله‌ای تأیید می‌شوند؟ ببینید آیا می‌توانید شمع دقیق ۴ ساعته را قبل از حرکت به بخش بعدی تشخیص دهید.
چهار ساعت اول، بسته شدن قیمت در بالای خط گردن الگو را تأیید کرد. به محض بسته شدن این شمع، الگو تأیید شد؛ بنابراین می‌توانیم به دنبال فرصت‌های خرید در آنجا باشیم.
نحوه تشخیص الگوی Inverse Head And Shoulder در یک نمودار
الگوی سر و شانه معکوس به عنوان شاخص استفاده می‌شود. این الگو با تغییر روند نزولی قیمت همراه است؛ این یکی از رایج‌ترین علائم معکوس است. وقتی قیمت به سمت پایین حرکت می‌کند، به نقطه پایینی (ورودی) می‌رسد و سپس بهبود می‌یابد و به سمت بالا حرکت می‌کند. پس از آن، مقاومت بازار آن را به سمت یک حفره دیگر سوق می‌دهد.
قیمت به حدی کاهش می‌یابد که بازار نمی‌تواند از قیمت‌های پایین پشتیبانی کند و قیمت دوباره افزایش می‌یابد. باز هم، مقاومت بازار باعث عقب نشینی قیمت می‌شود و قیمت برای آخرین بار کاهش می‌یابد. اگر بازار نتواند از قیمت پایین‌تری پشتیبانی کند، به پایین‌ترین سطح قبلی نمی‌رسد. این باعث می‌شود قبل از افزایش مجدد قیمت‌ها، پایین‌ترین سطح را داشته باشیم. این حرکت سه گودال یا دره ایجاد می‌کند: شانه چپ، سر و شانه راست.
در الگوی سر و شانه معکوس شاهد دو تجمع یا عقب نشینی خواهید بود که یکی بعد از شانه چپ و یکی بعد از سر، اتفاق می‌افتد. نقاط بلند این عقب‌نشینی‌ها با خط روند که به سمت راست امتداد دارد، متصل می‌شود. این خط روند «خط گردن» یا «خط مقاومت» نامیده می‌شود.
الگوی معکوس سر و شانه به شما چه می‌گوید؟
سرمایه‌گذاران معمولا زمانی وارد بازار می‌شوند که قیمت از مقاومت خط گردن بالاتر می‌رود. حرکت بالاتر از مقاومت، که به عنوان خط گردن نیز شناخته می‌شود، به عنوان سیگنال یک حرکت سریع بالاتر استفاده می‌شود. بسیاری از معامله‌گران به دنبال افزایش شدید حجم هستند تا اعتبار شکست را تأیید کنند. این الگو برعکس الگوی استاندارد و محبوب سر و شانه است، اما برای پیش‌بینی تغییرات در روند نزولی به جای روند صعودی استفاده می‌شود.
با اندازه‌گیری فاصله بین پایین سر و خط گردن الگو و استفاده از همین فاصله برای پیش‌بینی میزان حرکت قیمت در جهت شکست، می‌توان یک هدف سود مناسب را تعیین کرد. به عنوان مثال، اگر فاصله بین سر و یقه ۱۰ نقطه باشد، هدف سود ۱۰ نقطه بالاتر از خط گردن الگو تعیین می‌شود. می‌توان سفارش توقف ضرر را زیر نوار قیمت یا شمع قرار داد. از طرف دیگر، دستور توقف ضرر محافظه کارانه را می‌توان در زیر شانه راست الگوی سر و شانه معکوس در نظر گرفت.
روانشناسی پشت الگوی Inverse Head And Shoulder
الگوی معکوس سر و شانه‌ها نشان دهنده نوسانات در بازار است. این نشان می‌دهد که گاو در تلاش است تا بازار را تحت کنترل خود درآورد درحالی که خرس با مقاومت در برابر قیمت دارایی‌ها به سمت پایین حرکت می‌کند.
این الگو زمانی تکمیل می‌شود که قیمت برای سومین بار کاهش یافته و سپس افزایش می‌یابد تا خط گردن شکسته شود و تأیید می‌کند که گاو بالاخره تسلط خود را به دست آورده است. با این حال، باید حجم قابل توجهی از حجم مبادلات در طول مرحله افزایش یابد تا روند معکوس را تأیید کند. بدون افزایش حجم، الگو یک شکل برگشتی نخواهد داشت.
نحوه معامله الگوی سر و شانه معکوس
اکنون قسمت سرگرم کننده الگو فرا رسیده است – نحوه معامله (و سودآوری) از این الگو. اما قبل از انجام این کار، اجازه دهید آنچه را که تا به حال به آن پرداخته‌ایم، مرور کنیم. تا اینجا پنج ویژگی الگوی معکوس سر و شانه‌ها را آموخته اید. شما می‌دانید که چگونه الگو را تشخیص دهید و همچنین چگونه زمان تأیید الگو را تعیین کنید. حالا اجازه دهید توجه شما را به این معطوف کنیم که چگونه می‌توانید از این الگو سود ببرید.
در مورد معامله سر و شانه معکوس دو مکتب فکری وجود دارد: تهاجمی و محافظه کارانه.
مدل معامله تهاجمی
سفارش توقف خرید را می‌توان درست بالای خط گردن الگوی معکوس سر و شانه‌ها قرار داد. این امر باعث می‌شود سرمایه‌گذار در اولین شکست خط گردن وارد بازار شود و شتاب صعودی را به خود جلب کند. از معایب این استراتژی می‌توان به احتمال شکست اشتباه و لغزش بیشتر در رابطه با اجرای سفارش اشاره کرد.
الگوی سر و شانه معکوس: مدل معامله محافظه کارانه
یک سرمایه‌گذار می‌تواند منتظر بماند تا قیمت بالای خط گردن بسته شود. در واقع او منتظر تأیید صحت شکست است. با استفاده از این استراتژی، یک سرمایه‌گذار می‌تواند در اولین بسته شدن قیمت بالای خط گردن وارد معامله شود. متناوبا، یک سفارش محدود می‌تواند دقیقا زیر شکست خط گردن قرار گیرد و برای تغییر مجدد قیمت منتظر بماند. انتظار برای عقب نشینی احتمالا منجر به افت کمتر می‌شود. با این حال، در صورت عدم عقب نشینی، امکان از دست رفتن معامله نیز وجود دارد.
نمودار زیر هر دو استراتژی ورود به بازار را نشان می‌دهد.
اولین گزینه در نمودار بالا نشان می‌دهد که سفارش خرید در بازار به محض بسته شدن شمع ۴ ساعته چگونه خواهد بود.
گزینه دوم، یک سفارش خرید معلق را در بازآزمایی مجدد شکست خط گردن به عنوان پشتیبانی جدید نشان می‌دهد.
محدودیت‌های استفاده از الگوی سر و شانه معکوس در معاملات
هر نوع معامله‌ای همیشه سهم خود را از ریسک‌ها و پاداش‌ها به همراه دارد. یک معامله‌گر خوب قبل از تصمیم‌گیری برای انجام معاملات، وضعیت را برای مدت طولانی با دقت زیر نظر دارد. شکل‌گیری الگوهای نمودار زمان می‌برد و همانطور که پیش‌تر ذکر شد، رعایت الگو در بازه طولانی مدت بی‌خطر است.
با این حال، یک محدودیت الگوی سر و شانه معکوس این است که به‌طور طبیعی در یک روند نزولی کلی اتفاق می‌افتد. این بدان معنا است که احتمال زیادی وجود دارد که روند نزولی به سادگی ادامه یابد. اگر از سیگنال خرید کاذب استفاده کنید، با روند نزولی مداوم روبرو خواهید شد و فرصت بسیار کمی برای بازیابی سرمایه‌تان خواهید داشت.
آیا الگوی Inverse Head And Shoulder قابل اعتماد است؟
جالب است بدانید که بهترین الگوهای معکوس در بازه زمانی روزانه رخ می‌دهد. بنابراین، تا زمانی که از بازه زمانی طولانی مدت استفاده می‌کنید و نکات ذکر شده در این مطلب را رعایت می‌کنید، با وجود محدودیت‌های استفاده از الگوی سر و شانه معکوس، باز هم این الگو می‌تواند فوق‌العاده قابل اعتماد و سودآور باشد!
اولین چیزی که باید در مورد الگوی سر و شانه معکوس به یاد داشته باشید این است که اغلب پس از حرکت گسترده بازار در روند نزولی رخ می‌دهد. این نشان دهنده نقطه‌ای در بازار است که در آن خریداران می‌توانند از فروشندگان سبقت بگیرند و بنابراین قیمت‌ها را بالاتر می‌برند. به یاد داشته باشید که الگوی Inverse Head And Shoulder، تنها زمانی تأیید می‌شود که بازار با مقاومت بالای خط گردن مواجه شود.
تجزیه و تحلیل فنی روش خوبی برای بررسی و پیش‌بینی تحرکات بازار است و الگوهای نموداری بخش مهمی از تجزیه و تحلیل فنی هستند. الگوی سر و شانه معکوس یکی از زیرمجموعه‌های الگوهای نموداری به شمار می‌رود که می‌توانید برای اطلاع از تصمیمات معاملاتی خود، از آن استفاده کنید.
با این حال، توجه به روندهای گسترده‌تر و زمینه بازار قبل از ورود به معامله، امری ضروری است. با گذشت زمان، همانطور که دانش و تجربه خود را در معامله افزایش می‌دهید، شانس شما برای سودآوری افزایش می‌یابد. امیدواریم با مطالعه این مطلب توانسته باشید به تمام سوالاتی که در رابطه با این الگو در ذهن دارید، پاسخ دهید.
